Kanlıca Mantarı ve Boyabat Ekonomisine Katkısı
Sonbaharın serinliği kendini hissettirmeye başlarken, Sinop'un çevresi ormanlarla kaplı Boyabat ilçesinde şu sıralar bir hareketlilik, bir telaş göze çarpıyor. Çünkü doğanın cömert hediyesi, yöre halkının "etten lezzetli" dediği Kanlıca Mantarı nihayet pazardaki yerini aldı.
Köylü vatandaşlar tarafından dağların doruklarından, çam ve kayın ağaçlarının altından, bin bir zahmetle toplanarak gelen bu kırmızı-turuncu güzellik, sadece sofraları şenlendirmekle kalmıyor; aynı zamanda Boyabat ve köylerinde küçük bir ekonomik mucizeye imza atıyor.
Ormandan Pazara Uzanan Zorlu ve Değerli Yolculuk
Kanlıca Mantarı, Boyabat'ın zengin ve bol bitki örtüsünün, özellikle de çam ormanlarının kendiliğinden sunduğu bir zenginlik. Ancak bu lezzete ulaşmak hiç de kolay değil.
Mantar sezonu, yağışlı geçen genellikle Eylül ve Ekim aylarını kapsayan kısa bir dönemi içeriyor. Köylü vatandaşlarımız, gün doğmadan, sabahın 4'ü 5'i gibi yollara düşüyor. Dağ tepe demeden, sarp arazilerin ve dikenli çalılıkların zorluğuna aldırmadan, saatlerce Kanlıca Mantarı izi sürüyorlar.
Bu zorlu ve meşakkatli emeğin karşılığı ise, Boyabat'ın meşhur Mantar Pazarı'nda tezgâhlara diziliyor. Bu pazarlar, mantar mevsiminde âdeta bir sosyal ve ekonomik canlanma merkezi haline geliyor.
Köylü teyzeler, amcalar, bazen tüm aile fertleriyle birlikte, topladıkları mantarları temizleyip satışa sunuyor. Sadece bir aylık, yaklaşık 40 günlük bu süreçte elde edilen gelirler ise gerçekten dikkat çekici. Aileler, günlük ortalama 500-600 TL civarında bir kazanç sağlayarak, tüm sezon için tahminlere göre 20 ila 30 bin TL arasında bir ek gelir elde edebiliyor.
Bu rakamlar, özellikle kırsal bölgelerde yaşayan ve düşük gelire sahip birçok aile için hayati bir destek ve önemli bir geçim kaynağı anlamına geliyor. Kışa girmeden önce, hanelerin yüzünü güldüren, zor günlerin ihtiyacını karşılayan önemli bir berekettir bu.
Kanlıca Mantarı’nın Boyabat Ekonomisine Katkısı
Kanlıca Mantarı’nın Boyabat ekonomisine katkısı, sadece mantar toplayıcılarla sınırlı kalmıyor; ilçe ekonomisinin genelini canlandırıyor.
Yerel Gelirin Artması: En önemli katkı, şüphesiz mantar toplayan ailelerin elde ettiği ek gelirdir. Bu para, doğrudan ilçe esnafına dönerek yerel ticaretin hareketlenmesini sağlıyor. Pazarda kurulan tezgâhlar, alışverişin canlanması, nakliye ve yiyecek-içecek sektörünün dolaylı olarak faydalanması demektir.
Gastronomi ve Turizm Potansiyeli: Kanlıca Mantarı, sadece Boyabatlıların değil, çevre il ve hatta büyük şehirlerin de damak tadına hitap eden, yüksek besin değerine sahip bir lezzettir. İçerdiği protein, amino asitler, demir ve B vitaminleri sayesinde âdeta bir şifa deposudur.
Bu mantar, ilçe mutfağında soğanlı, kıymalı yemeklerden, közlemesine kadar pek çok farklı şekilde kullanılıyor.
İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerden dahi, özel siparişlerle kutu kutu Kanlıca Mantarı talep ediliyor. Mantarın bu ulusal çapta ünü ve talebi, Boyabat'ın adının duyulmasına ve mantar toplama döneminde bölgeye gelen "mikolojik turizmin" canlanmasına zemin hazırlıyor.
Ürün Çeşitliliğinin ve Katma Değerin Önemi: Mantar, pazardan çıktıktan sonraki süreçte, el değiştirebiliyor ve nakliye masrafları nedeniyle büyük şehirlerde tüketiciye ulaşıncaya kadar fiyatlar ne yazık ki yükseliyor.
Öteyandan nakilde yaşanan sorunlar ve kayıplar düşünüldüğünde, mantarın kurutulması, turşusunun yapılması, konservelenmesi gibi yöntemlerle ürüne dönüştürülmesi, yerel halkın kazancını daha da artıracak bir potansiyel taşıyor.
Boyabat'ın bu doğal zenginliğini daha fazla işleyerek, markalaştırarak ve kooperatifleşme yoluyla pazara sunarak elde edilecek fayda, mevcut kazancın çok üzerine çıkabilir.
Mantarın Sürdürülebilirliği İçin Atılacak Adımlar
Kanlıca Mantarı, Boyabat'ın doğal güzelliklerinin ve biyolojik çeşitliliğinin bir simgesidir. Bu bereketin devam etmesi için, mantar toplayan vatandaşların doğaya saygılı davranması ve mantar toplama konusunda bilinçli hareket etmesi büyük önem taşıyor. Ağaç kökleriyle simbiyotik bir ilişki içinde yetişen bu mantarın toplanma yöntemlerinin, orman ekosistemine zarar vermeyecek şekilde düzenlenmesi ve denetlenmesi gerekiyor.
Sonuç olarak, Kanlıca Mantarı, Boyabat köylüsünün doğadan gelen maaşı, kısa ama etkili bir ekonomik doping kaynağıdır. Sabahın erken saatlerinde dağların serinliğini soluyarak geçimini sağlayan bu insanlarımızın emeği ve Boyabat'ın eşsiz doğası takdire şayandır.
Mantar sezonunun hayırlı ve bereketli olması dileğiyle, hepimizin sofrasında kuzinede közlenmiş Kanlıca Mantarı’nın lezzeti eksik olmasın.
